Xây dựng nông thôn mới là chủ trương lớn, là sự nghiệp cách mạng của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và của cả hệ thống chính trị. Đây là mục tiêu, yêu cầu cấp bách cho sự phát triển bền vững, có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng trong công cuộc đổi mới. Xây dựng nông thôn mới mang tính thời sự, thu hút được sự quan tâm của người dân, đặc biệt là cộng đồng dân cư khu vực nông thôn, để cộng đồng dân cư nông thôn đồng lòng xây dựng thôn, xã khang trang, sạch đẹp; phát triển sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ một cách toàn diện; có nếp sống văn hoá, môi trường và an ninh nông thôn được đảm bảo; thu nhập, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao.
Lộc Yên là một xã khó khăn của huyện Cao Lộc, trong quá trình thực hiện mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, xã Lộc Yên đã bám sát kế hoạch xây dựng nông thôn mới của huyện. Trong năm 2023 xã đã xây dựng Kế hoạch số 141/KH-UBND ngày 24/02/2023 về Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới xã Lộc năm 2023; Kế hoạch số 116/KH-UBND ngày 22/02/2023 về Về việc triển khai thực hiện công tác bảo vệ môi trường trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã năm 2023, Kế hoạch số 233/KH-UBND ngày 20/3/2023 về Tổ chức các hoạt động ủng hộ, hỗ trợ xây dựng nông thôn mới năm 2023...Kiện toàn Ban quản lý xây dựng nông thôn mới xã Lộc Yên giai đoạn 2021-2025. Chỉ đạo công chức xã phối hợp với các đoàn thể xã tuyên truyền tới Nhân dân công tác xây dựng nông thôn mới, đặc biệt hỗ trợ, hướng dẫn Nhân dân cài đặt số khám chữa bệnh điện tử theo chỉ tiêu 15.4. Đến thời điểm hiện tại, tỷ lệ dân số có sổ khám sức khỏe điện tử đạt 50%; hoàn thành tiêu chí số 15 về Y tế. Do đó, đến thời điểm hiện tại, tổng số tiêu chí nông thôn xã đã đạt là 09/19 tiêu chí theo Quyết định số 318/QĐ-TTg ngày 8/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ (Tiêu chí 3, 4, 7, 9, 12, 14, 15, 16, 19).
T uy nhiên còn không ít những hạn chế, tồn tại như : Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý cấp xã, Ban phát triển thôn còn lúng túng trong công tác chỉ đạo điều hành, hiệu quả hoạt động chưa cao. Nhiều nơi còn trông chờ ỷ lại vào sự hỗ trợ của cấp trên, thiếu chủ động sáng tạo, nên tiến độ thực hiện còn chậm, chưa có kế hoạch và giải pháp cụ thể để thực hiện các tiêu chí theo đề án đã được phê duyệt. Sự phối kết hợp giữa các ngành chức năng, các tổ chức chính trị - xã hội với Ban Quản lý, Ban Chỉ đạo cấp xã chưa thường xuyên. Một số thành viên Ban Chỉ đạo cấp huyện còn chưa sâu sát, thiếu kiểm tra, đôn đốc do vậy không kịp thời giúp đỡ, tháo gỡ khó khăn vướng mắc tại cơ sở, một số phòng, ban, ngành được phân công phụ trách tiêu chí nhưng chưa quan tâm tổ chức thực hiện thường xuyên. Việc chấp hành chế độ thông tin báo cáo của các xã chưa thực hiện đúng theo quy định. Công tác tuyên truyền chưa được sâu rộng, một bộ phận cán bộ, Nhân dân chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng xây dựng nông thôn mới.
Để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được và khắc phục những hạn chế, tổn tại Đảng ủy xã Lộc Yên huyện Cao Lộc cần thực hiện những giải pháp sau:
Thứ nhất, tiếp tục phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy xã Lộc Yên trong xây dựng NTM
Để xây dựng NTM bền vững, Đảng ủy xã cần chủ động nghiên cứu, xây dựng và ban hành Nghị quyết, Chỉ thị, văn bản chỉ đạo điều hành phải phù hợp với thực tiễn của xã. Xây dựng kế hoạch và chương trình hành động cho từng giai đoạn. Duy trì cơ cấu tổ chức, phân công đoàn công tác phụ trách xây dựng NTM. Duy trì họp giao ban hàng tuần, hàng tháng, hàng quý, xác định môt ngày trong tuần là ngày nông thôn mới để đôn đốc thực hiện. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động thực hiện từ xã đến thôn.
Đảng ủy xã Lộc Yên tiếp tục phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo, tinh thần tiên phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên, từ đó, tạo sự đồng thuận, nhất trí trong hệ thống chính trị và quần chúng Nhân dân. Tập trung chỉ đạo, tuyên truyền sâu rộng đến cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân về mục đích, ý nghĩa xây dựng NTM theo chủ trương của Đảng, Nhà nước; mỗi cán bộ, đảng viên nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng, nội dung, phương pháp tổ chức thực hiện chủ trương về xây dựng NTM.
Thứ hai, phát huy v ai trò chỉ đạo, quản lý, điều hành của chính quyền xã trong xây dựng NTM
Tập trung phát triển kinh tế nông thôn ở tất cả các lĩnh vực với mục tiêu nâng cao thu nhập cho người dân; phát huy giá trị cao về văn hóa, huy động tối đa các nguồn lực, kế thừa và phát huy những kết quả, kinh nghiệm đã đạt được.
Vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của chính quyền cần được thể hiện rõ trên tất cả các mặt, các nội dung, các tiêu chí cụ thể.
UBND xã tiếp tục phối hợp với các cơ quan chuyên môn tiến hành rà soát, điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch, Đề án đảm bảo tính khả thi và phù hợp với điều kiện thực tế, trong đó chú trọng rà soát, điều chỉnh quy hoạch phát triển sản xuất gắn với thực hiện Chương trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại địa bàn. Hiện nay, Quy hoạch chung giai đoạn 2015-2020 đã hết hạn, trên địa bàn xã đã được phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chung xây dựng xã Lộc Yên giai đoạn 2021-2030 đã được phê duyệt tại quyết định số 1787/QĐ-UBND ngày 19/6/2023 của UBND huyện phê duyệt dự toán kinh phí lập đồ án Quy hoạch chung xây dựng xã Lộc Yên, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn, Giai đoạn 2021- 2030, tỷ lệ 1/10.000 . Đang trình UBND huyên thẩm định đồ án quy hoạch chung xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2030, tỷ lệ 1/10.000
Công tác lập Quy hoạch cơ bản sát và phù hợp với địa phương và thường xuyên được chính quyền phối hợp với cơ quan chuyên môn rà soát trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh phù hợp với hiện trạng và tình hình mới
Đẩy mạnh xã hội hóa, khai thác tối đa và sử dụng có hiệu quả đồng thời tăng cường lồng ghép hiệu quả các nguồn vốn để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng thiết yếu, nhất là ở thôn xóm gắn với việc chỉnh trang, xây dựng NTM; quan tâm cao xây dựng hạ tầng đối với các tiêu chí có mức độ đạt đang thấp, nhất là hệ thống giao thông thủy lợi.
Tiếp tục t ập trung cao chỉ đạo phát triển các chuỗi liên kết sản xuất đã và đang hình thành đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thiết thực. Phát triển liên kết giữa các hộ sản xuất thành hợp tác xã, tổ hợp tác. Tăng cường ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là khâu sản xuất giống, nhất là các loại giống để phát triển sản xuất công nghệ cao, liên kết sản xuất quy mô vừa và nhỏ, phát triển kinh tế nông hộ. Thực hiện hiệu quả c hương trình OCOP, đưa sản phẩm OCOP ra thị trường, gắn chặt với nhiệm vụ xây dựng NTM.
Tạo sự chuyển biến rõ nét trong các hoạt động văn hóa - xã hội, các vấn đề văn hóa ứng xử, tăng cường thiết chế văn hóa, đáp ứng cơ bản nhu cầu hoạt động văn hóa của người dân nông thôn. Đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư gắn với xây dựng NTM”. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; tiếp tục thực hiện các biện pháp nâng cao tỷ lệ, chất lượng lao động qua đào tạo. Quan tâm chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân.
Thứ ba, phát huy vai trò của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể Nhân dân trong xây dựng NTM
Một trong những giải pháp quan trọng được hệ thống Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xã hội tập trung thực hiện đó là công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia xây dựng NTM với nội dung, hình thức đổi mới, phong phú cụ thể và sát thực tiễn, như: tọa đàm, đối thoại trực tiếp với Nhân dân để bàn giải pháp cụ thể thực hiện, đi từng hộ, gõ cửa từng nhà…Với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, Ủy ban MTTQ tích cực huy động sức dân xây dựng nhà Đại đoàn kết cho người nghèo gắn với thực hiện các chương trình, chính sách giảm nghèo bền vững, lồng ghép vào phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng NTM. T iếp tục hoạt động theo hướng gần dân, sát cơ sở để hướng dẫn Nhân dân thực hiện các chủ trương của Đảng và Nhà nước, giúp Nhân dân hiểu rõ và tham gia các công trình phúc lợi của địa phương như: hiến đất làm đường, sớm bàn giao mặt bằng các công trình xây dựng cơ bản hạ tầng; đồng thời tham gia kiểm tra giám sát các công trình xây dựng tại địa phương. Củng cố và phát huy thêm khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo nên sức mạnh tổng hợp, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng NTM, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân.
Hội Nông dân cần phát huy phong trào nông dân thi đua sản xuất - kinh doanh giỏi trên địa bàn, làm cho phong trào ngày càng phát triển mạnh mẽ, tác động tích cực đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở nông thôn.. Nhân rộng gương điển hình tiên tiến, mô hình tiêu biểu. Tổ chức các buổi hội thảo đầu bờ, các lớp tập huấn kỹ thuật chuyển giao công nghệ, các lớp dạy nghề và tư vấn việc làm cho nông dân, phối hợp với các ngân hàng đẩy mạnh đầu tư tín dụng cho các mô hình phát triển kinh tế.
Hội Liên hiệp Phụ nữ tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền mục tiêu, ý nghĩa của chương trình xây dựng NTM và NTM bền vững đến chị em hội viên, giúp họ hiểu được quyền lợi, trách nhiệm bản thân trong Phong trào này.
Hội Cựu chiến binh tập trung thực hiện 5 nội dung chính: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông thôn; Thực hiện các Chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội trong nông nghiệp và nông thôn; Áp dụng khoa học công nghệ mới vào sản xuất kinh doanh; Tuyên truyền nhân rộng các điển hình tiên tiến của các Hợp tác xã; Xây dựng và thực hiện các chính sách khuyến khích phát triển các HTX cựu chiến binh trong lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn. Phát huy phong trào “Cựu chiến binh gương mẫu”, mỗi hội viên cựu chiến binh là một tấm gương tiêu biểu trong phong trào xây dựng NTM.
Vai trò của Đoàn Thanh niên là rất lớn, xung kích đi đầu trong các hoạt động, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm “đâu cần, thanh niên có, đâu khó, có thanh niên” . Đoàn Thanh niên cần đẩy mạnh các phong trào thanh niên lập nghiệp; thanh niên với đường điện thắp sáng làng quê; thanh niên nông thôn với công tác bảo vệ môi trường; phong trào văn hóa, văn nghệ của địa phương. Tổ chức Đoàn cần phối hợp liên kết với các đơn vị, tổ chức cá nhân mở các lớp bồi dưỡng kiến thức về quản lý kinh tế, tin học, ngoại ngữ, kỹ năng tiếp thu những tiến bộ khoa học, kỹ thuật; hỗ trợ đào tạo nghề cho thanh niên nông thôn.
Ủy ban Mặt trận tổ quốc và các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội là một mái nhà, không có sự chia rẽ, riêng biệt hay độc lập trong thực hiện nhiệm vụ. Ngược lại phát huy cao sự phối kết hợp đồng bộ trong quá trình thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương về xây dựng NTM, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương.
Thứ tư, phát huy vai trò chủ động của Ban phát triển thôn và người dân trong xây dựng NTM
Ban phát triển thôn là cấp cơ sở gần dân nhất, là cánh tay vươn dài của chính quyền xã trong xây dựng NTM. Là người truyền lửa, đưa những chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương về với Nhân dân, tuyên truyền vận động Nhân dân xây dựng NTM bền vững.
Phát huy hơn nữa khối đoàn kết, đồng thuận các thành viên Ban phát triển thôn. Mọi chủ trương, chính sách đều được thấu hiểu, bàn bạc kỹ lưỡng, với mục đích làm lợi cho quê hương, cho cộng đồng dân cư nơi mình sinh sống, hướng đến lợi ích cơ bản, chính đáng của nông dân.
Toàn hệ thống chính trị của xã phải làm cho toàn thể Nhân dân thấm nhuần nhận thức, việc xây dựng NTM là công việc do dân làm, dân hưởng. Muốn thành công và bền vững, phải làm cho dân hiểu, dân bàn. Tất cả mọi công việc của dân làm đều được các cán bộ, các tổ chức trong hệ thống chính trị, trực tiếp là người được phân công nhiệm vụ xây dựng NTM hỗ trợ, động viên.
Điều quan trọng nhất là phải biết khơi dậy, phát huy vai trò làm chủ của nông dân trong xây dựng NTM. Khơi dậy những mặt ưu điểm, tích cực, hoàn thiện người nông dân theo hướng đáp ứng yêu cầu từ các nội dung của chương trình xây dựng NTM. Chủ động nâng cao trình độ nhận thức và chuyên môn tay nghề để không ngừng kiến tạo, phát huy dân chủ để khai thác triệt để tính năng động, sáng tạo vốn có của người nông dân trong thời đại mới, đồng thời cũng phải tuân thủ luật pháp trong quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Là một xã khó khăn của huyện , vì vậy để thực hiện có hiệu quả công tác xây dựng nông thôn mới tại xã Lộc Yên sẽ gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên với việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trên và với sự đoàn kết, nhất trí của chính quyền, địa phương và Nhân dân xã, tin tưởng rằng Lộc Yên sẽ sớm trở thành xã đạt chuẩn trong thời gian tới./.
ThS. Nguyễn Thị Ngọc Ánh
Phòng QLĐT và NCKH