1. Các giá trị văn hoá truyền thống của Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ
Thành lập 20/11/1949, Trường Đảng tỉnh Lạng Sơn (nay là Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ tỉnh Lạng Sơn) với bề dày truyền thống 75 năm xây dựng và trưởn thành đã khẳng định được vai trò của đơn vị nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ các cấp trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Từ 54 học viên khóa đầu tiên khai giảng đúng ngày 20/11/1949 tại thôn Nà Dài xã Tân Văn huyện Bình Gia, đến nay, hàng nghìn học viên đã trưởng thành và giữ những chức vụ quan trọng của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, mang trí tuệ, kiến thức được đào tạo góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh Lạng Sơn.
Ra đời trong thời kỳ chiến tranh ác liệt, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn về đội ngũ giảng viên, về cơ sở vật chất, trường - lớp học… nhưng đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên Nhà trường đã luôn cố gắng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách nỗ lực hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ chính trị được giao, những yếu tố đó đã góp phần tạo nên những giá trị truyền thống đối với sự nghiệp đào tạo, huấn luyện cán bộ tại địa phương trong suốt quá trình cách mạng của Đảng từ ngày thành lập cho đến nay. Với bề dày truyền thống và thành tích đã đạt được đã mang lại cho các thế hệ cán bộ, giảng viên, học viên Nhà trường tình cảm, niềm tin, sự tự hào về những giá trị văn hoá truyền thống của ngôi trường mang tên đồng chí Hoàng Văn Thụ, người chiến sỹ cộng sản kiên trung bất khuất, người con ưu tú của xứ Lạng.
Giàu tính Đảng trong môi trường học tập và rèn luyện
Lịch sử hình thành và phát triển của Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ có những đặc thù về các chương trình đào tạo, bồi dưỡng qua mỗi giai đoạn lịch sử, tuy nhiên, đều có điểm chung cơ bản đó là: Trải qua những thời điểm lịch sử khác nhau, dù thời kỳ chiến tranh hay hòa bình, thuận lợi hay khó khăn, tập thể cán bộ giảng viên của Nhà trường luôn phát huy truyền thống dạy và học trong môi trường giàu tính Đảng thể hiện ở nội dung, phương pháp giảng dạy, học đi đôi với hành; giảng dạy lý luận gắn liền với thực tiễn; rèn luyện phẩm chất đạo đức, tư cách người cách mạng, nâng cao bản lĩnh của người cộng sản, “Người thầy giáo” của Trường Đảng – Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ có kiến thức lý luận uyên bác, cơ bản được trưởng thành từ thực tiễn, là người chiến sĩ cộng sản với nhiệm vụ xây dựng môi trường giáo dục giàu tính Đảng trong môi trường Đảng.
Sáng tạo và từng bước hoàn thiện chương trình đào tạo bồi dưỡng theo phương châm gắn lý luận với thực tiễn.
Từ khi thành lập đến nay Nhà trường đều thực hiện phương châm học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn. Ở từng giai đoạn lịch sử cụ thể, đều có những chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp, sáng tạo nhằm hướng đến mục tiêu đảm bảo tổ chức thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ chính trị trước mắt và lâu dài của Đảng bộ tỉnh giao cho trong mỗi thời kỳ cách mạng. Với quan điểm xây dựng và hoàn thiện chương trình đào tạo bồi dưỡng theo phương châm gắn lý luận với thực tiễn phù hợp với từng thời kỳ, để đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà trường luôn chú trọng thực hiện đa dạng hoá các chương trình đào tạo, bồi dưỡng, hoàn thiện phương pháp giảng dạy phù hợp với yêu cầu của sự nghiệp cách mạng của Đảng phù hợp với từng giai đoạn lịch sử.
Truyền thống cải cách, đổi mới, hướng đến hoàn thiện bộ máy và đội ngũ giảng viên
Trường Đảng cấp tỉnh là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp ủy Đảng, các cấp chính quyền và tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị ở địa phương. Việc hoàn thiện các chương trình đào tạo, bồi dưỡng, cải tiến phương pháp học tập, thực hiện có hiệu quả phương châm lý luận gắn với thực tiễn… Đáp ứng yêu cầu trang bị kiến thức cơ bản của hệ thống những môn lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh, lịch sử Đảng, xây dựng Đảng - Nhà nước, pháp luật, quản lý kinh tế. Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành các quyết định về tổ chức bộ máy của các trường chính trị, phù hợp với mỗi giai đoạn phát triển của đất nước.
Trên cơ sở các quy định của Ban Bí thư Trung ương Đảng, của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Trường chính tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Tỉnh uỷ Lạng Sơn cũng ban hành các quy định cụ thể về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ phù hợp với quy định của Trung ương trong mỗi giai đoạn cụ thể. Sau mỗi giai đoạn sắp xếp tổ chức bộ máy, phạm vi thẩm quyền của Nhà trường không ngừng được mở rộng; nhiều nhiệm vụ mới được giao cho trường chính trị đảm nhiệm, tương xứng với vị trí là cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ duy nhất ở cấp tỉnh; là cơ quan tổng kết thực tiễn, nghiên cứu khoa học về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị ở địa phương, với mục tiêu đặt ra là đổi mới toàn diện các mặt công tác góp phần quan trọng nâng cao vị thế, vai trò của hệ thống trường chính trị cấp tỉnh trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn ở địa phương.
Quy định số 11-QĐ/TW ngày 19-5-2021 của Ban Bí thư về trường chính trị chuẩn là văn bản có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo bước đột phá để Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên đủ phẩm chất, năng lực, uy tín; hướng tới xây dựng trường chính trị trở thành nơi kết tinh những giá trị tốt đẹp nhất của một Trường Đảng kiểu mẫu ở địa phương. Đây là chủ trương lớn, đúng đắn của Đảng ta; khẳng định tầm quan trọng của công việc gốc của Đảng, đó là công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
2. Xây dựng môi trường giáo dục kỷ cương, thân thiện, giàu tính Đảng ở Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ những năm qua
Với chủ trương xây dựng môi trường giáo dục kỷ cương, thân thiện giàu tính Đảng, trong những năm qua Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ đã nghiên cứu, ban hành và triển khai thực hiện nghiêm túc quy định ứng xử văn hóa trường Đảng; quy định cụ thể các tiêu chí ứng xử văn hóa đối với lãnh đạo, quản lý, viên chức, người lao động và học viên, tạo môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần vun đắp, phát huy những giá trị của văn hóa trường Đảng; đồng thời thực hiện tốt Quyết định số 5029-QĐ/HVCTQ ngày 26/10/2017 của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ban hành Quy định về ứng xử văn hóa của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Với quyết tâm xây dựng môi trường giáo dục kỷ cương, thân thiện, giàu tính Đảng ở Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ, Nhà trường đã ban hành Quyết định 409-QĐ/TCT, ngày 07/8/2019, Quy chế văn hoá công sở ở Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ tỉnh Lạng Sơn. Đảng uỷ Trường cũng đã ban hành Nghị quyết số 415-NQ/ĐU, ngày 27/9/2024 về thực hiện nếp sống văn minh, ứng xử văn hoá của Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ năm 2024 và giai đoạn 2025 – 2030… Kết quả, từ năm 2019 đến nay, 100% cán bộ, viên chức, người lao động thực hiện tốt ứng xử văn hóa trường Đảng, không có cán bộ, viên chức, học viên bị xử lý kỷ luật. Tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện các nghị quyết về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đội ngũ cán bộ, viên chức, giảng viên nhà trường vững vàng về bản lĩnh chính trị, tiền phong, gương mẫu, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống trong sáng, lành mạnh, không có hiện tượng suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Nhà trường thực hiện tốt công tác xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; tích cực đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo, triển khai các hoạt động của Đảng bộ Nhà trường và các đoàn thể, tạo động lực, khơi dậy khát vọng cống hiến, sự đồng thuận của toàn thể cán bộ, giảng viên và học viên.
3. Vận dụng các giá trị truyền thống vào xây dựng môi trường giáo dục kỷ cương, thân thiện, giàu tính Đảng trong xây dựng văn hoá trường Đảng ở Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ
Một là:
tiếp tục kế thừa phát triển môi trường văn hóa giàu tính Đảng, văn hóa Đảng.
Xây dựng một môi trường học thuật, sinh hoạt mang tính Đảng mẫu mực là việc làm bắt buộc và thường xuyên của hệ thống trường chính trị nói chung và của Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ nói riêng. Với nhiệm vụ là đơn vị thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn trên địa bàn tỉnh, đây vừa là yêu cầu vừa là trách nhiệm, những cũng là vinh dự của Nhà trường. Cán bộ, giảng viên nhà trường phải khắc sâu những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác huấn luyện cán bộ, để thực hiện tốt mục tiêu này, đội ngũ cán bộ, giảng viên Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ, phải tự giác, thường xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật những kiến thức mới, quan điểm, chủ trương của Đảng chính sách pháp luật của Nhà nước, không ngừng tu dưỡng rèn luyện phẩm chất đạo đức theo tư tưởng đạo đức phong cách Hồ Chí Minh, phải năng động sáng tạo đổi mới về tư duy, nội dung và phương pháp trong từng bài giảng sát với thực tiễn sinh động đang diễn ra.Tích cực hơn trong nghiên cứu khoa học phục vụ tốt yêu cầu giảng dạy học tập, cùng cố và xây dựng cho được hình ảnh chuẩn mực của “Người thầy giáo chính trị” mà xã hội đã tôn vinh cho cán bộ, giảng viên của Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ.
Tính đảng trong môi trường giáo dục phải là đặc trưng ở Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ. Tính Đảng trong giáo dục thể hiện ở việc trau dồi, bồi đắp nhận thức về nền tảng tư của Đảng cho học viên luôn được quan tâm chú trọng. Thể hiện ở việc thông qua hoạt động giảng dạy để “giữ gìn, phát huy truyền thống, bản sắc văn hoá trường Đảng; tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc; cống hiến trong thực hiện nhiệm vụ; cầu thị, sáng tạo, không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn; giữ vững kỷ cương công sở; văn minh trong ứng xử”. Đặc biệt, trước yêu cầu xây dựng Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ đạt chuẩn trong thời gian tới, đòi hỏi mỗi cán bộ, giảng viên cần chủ động phát huy tinh thần “Người thầy giáo chính trị”, có bản lĩnh chính trị, biết làm chủ bản thân và công việc, biết vận dụng quy luật chung cho phù hợp với cái riêng, cái đặc thù giáo dục trong môi trường Đảng, môi trường đào tạo cán bộ, đảng viên (cán bộ, công chức, viên chức từ cấp tỉnh cho đến cấp xã).
Hai là:
Xây dựng văn hoá ứng xử trong môi trường học tập và làm việc
Kỷ cương của Nhà trường sẽ góp phần hình thành nên văn hóa ứng xử trong học tập và làm việc tại Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ... Việc xây dựng kỷ luật, kỷ cương trong Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ phải xuất phát từ quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và quy định của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ là một môi trường học thuật mang tính đặc thù ở tỉnh, học viên là những người lớn tuổi, có địa vị xã hội và vốn kiến thức cũng như kinh nghiệm trong hoạt động thực tiễn. Vì vậy, trong quá trình giảng dạy giao tiếp, cán bộ giảng viên nhà trường cần phải tôn trọng, biết lắng nghe những thông tin từ học viên, tăng cường trao đổi thảo luận những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn…Người dạy, người học đều là trung tâm của môi trường giáo dục của Đảng, khi học tập và làm việc trong môi trường như vậy, đòi hỏi cán bộ, giảng viên, học viên phải tự mình điều chỉnh hành vi, lời nói cho phù hợp.
Rèn luyện văn hoá ứng xử của “Người thầy giáo chính trị” theo hướng mỗi cán bộ, giảng viên phải giữ đúng nguyên tắc: lấy khiêm tốn, giản dị làm nền; lấy chừng mực, điều độ trong giao tiếp, ứng xử làm chuẩn; không ngừng tu dưỡng, rèn luyện và giữ gìn phẩm chất đạo đức của nhà giáo; đổi mới tư duy, cách nghĩ cách làm của giảng viên, nêu cao tính tiên phong, gương mẫu mang đậm tính Đảng của “Người thầy giáo chính trị”. Chủ động tham gia đấu tranh phản bác các luận điệu thù địch, xuyên tạc, bảo vệ tính đúng đắn trong bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đồng thời phải chủ động trong nghiên cứu khoa hoc, tổng kết thực tiễn… Các phòng, khoa và tổ chức Công đoàn cần nghiêm túc nhận rõ tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường giáo dục kỷ cương, thân thiện, giàu tính Đảng ở Nhà trường để từ đó động viên, nhắc nhở cán bộ, giảng viên nghiêm túc chấp hành.
Đối với học viên khi tham gia học tập tại trường phải có nhận thức đúng đắn về vai trò của việc học tập lý luận chính trị, chủ động tích cực trong học tập, rèn luyện, chấp hành tốt nội quy, quy chế, quy định của Nhà trường. Kỷ cương trong sinh hoạt, giao tiếp, xây dựng văn hoá trường Đảng, đặc biệt là xây dựng cách ứng xử trong mối quan hệ giữa thầy và trò, giữa đồng chí, đồng nghiệp, giữa đội ngũ cán bộ, đảng viên với tư cách là học viên khi tham gia học tập rèn luyện trong môi trường giáo dục giàu tính Đảng của trường chính trị.
Ba là:
Xây dựng thực hiện tốt bộ quy tắc ứng xử mang tính chất chuẩn mực chung cho toàn thể cán bộ, giảng viên và học viên Nhà trường
Thực hiện có hiệu quả Quy chế văn hoá công sở ở Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ tỉnh Lạng Sơn và Nghị quyết số 415-NQ/ĐU, ngày 27/9/2024 về thực hiện nếp sống văn minh, ứng xử văn hoá của Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ năm 2024 và giai đoạn 2025 – 2030, xây dựng “Bộ quy tắc ứng xử” mang tính chất chuẩn mực chung trong Nhà trường, nhằm tạo ra môi trường giáo dục kỷ cương thân thiện, giàu tính Đảng, tạo điều kiện để giảng viên nhận diện và phòng ngừa những tình huống, nguy cơ có thể dẫn đến hành vi vi phạm đạo đức. Chấn chỉnh kịp thời nếu xuất hiện tình trạng giảng viên vi phạm đạo đức của “Người thầy chính trị”. Đưa nội dung “Bộ quy tắc ứng xử” vào trong quy chế làm việc của nhà trường, của các khoa, phòng và Công đoàn. Nhận diện hành vi vi phạm chuẩn mực đạo đức của “Người thầy chính trị”…Bộ quy tắc ứng xử của nhà trường cần tập trung vào một số vấn đề như:
Thứ nhất: Tính kỷ cương của môi trường giáo dục ở Trường Đảng. Kỷ cương trong trường Đảng là những quy định, biện pháp mang tính đặc thù của Trường Đảng, bên cạnh đó cũng cần có quy chế, quy định thực hiện kỷ cương trong đó phải đảm bảo được kỷ cương, nề nếp.
Thứ hai: Bộ quy tắc phải thể hiện được 4 nội dung cơ bản đó là: “kỷ cương trong quản lý”; “kỷ cương trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học”; “kỷ cương trong môi trường làm việc”; “kỷ cương trong sinh hoạt và giao tiếp giữa đồng chí đồng nghiệp, giữa người dạy và người học”… Trong đó, “kỷ cương trong quản lý” là vấn đề then chốt và quyết định cho việc thực hiện kỷ cương trong Nhà trường. Kỷ cương bắt đầu từ Đảng uỷ, Lãnh đạo trường, Công đoàn sau đó là các khoa, phòng. Kỷ cương trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học đó là đảm bảo giờ giấc, lịch giảng dạy, nội dung và chất lượng bài giảng, đảm bảo thi và kiểm tra nghiêm túc, đảm bảo thời gian giảng cho việc nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn…Kỷ cương trong học tập đòi hỏi giảng viên trường Đảng phải có chuyên môn sâu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, nêu cao vai trò tiên phong gương mẫu về tư tưởng, đạo đức, tác phong, lối sống, tính mẫu mực sư phạm khi lên lớp. Tăng cường thanh tra kiểm tra nề nếp, kỷ cương trong Nhà trường; tôn vinh, tuyên dương, khen thưởng, tuyên truyền các tấm gương người tốt việc tốt rộng rãi trong toàn trường; xử lý nghiêm khi có các vụ việc vi phạm xảy ra để răn đe...
Muốn nâng cao, phát triển hơn nữa vị thế của Trường chính trị tỉnh, Nhà trường cần tập trung xây dựng, vun đắp những giá trị cốt lõi, nền tảng trong văn hoá trường Đảng. Đó là môi trường giáo dục kỷ cương, thân thiện, giàu tính Đảng. Làm tốt yếu tố nền tảng này sẽ tạo động lực để Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ không ngừng đổi mới, phát huy những kết quả đã đạt được tiếp tục khẳng định vị thế của Nhà trường với tỉnh trong thời gian tới. Với vị trí, chức năng, nhiệm vụ đào tạo bồi dưỡng cán bộ cho Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị ở tỉnh, Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ phải là môi trường giáo dục kỷ cương, thân thiện giàu tính Đảng, phát triển tính Đảng trong toàn trường, nâng cao giá trị văn hóa Đảng. Những giá trị văn hóa này khi thấm đậm vào mỗi cán bộ giảng viên, đặc biệt là các thế hệ học viên nó sẽ có tính lan tỏa trong toàn hệ thống chính trị và trong toàn xã hội, góp phần quan trọng trong tiến trình phát triển văn hóa Đảng hiện nay, hướng tớimục tiêu “Xây dựng Trường Chính trị Hoàng Văn Thụ đạt chuẩn” theo Quy định số 11-QĐ/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng.
Tài liệu tham khảo
1. Ban Bí thư Trung ương Đảng, Quyết định số 15-QĐ/TW về công tác các trường Đảng.
2. Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quyết định số 88-QĐ/TW, ngày 05 tháng 09 năm 1994,“Thành lập trường chính trị cấp Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương”.
3. Ban Bí thư Trung ương Đảng, Quy định số 09-QĐi/TW, ngày 13 tháng 11 năm 2018, Quy định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
4. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Quyết định số 5029/QĐ-HVCTQG, ngày 26 tháng 10 năm 2017, Quy định về ứng xử văn hóa của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
5. Kỷ yếu Hội thảo khoa học cấp Bộ: “Xây dựng trường chính trị chuẩn đáp ứng yêu cầu đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học trong giai đoạn hiện nay”, Nxb Lý luận chính trị, HN.2019
6. Lê Văn Lợi, đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở “Văn hóa công sở ở Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh hiện nay - thực trạng và giải pháp”, 2016.
ThS. Lô Thị Thu Hường
Phó Trưởng khoa NN&PL